معنی

(اِخ) ابن گیلانشاه ملقب به گاوباره (گاوبره). سرسلسلهٔ ملوک گاوباره باشد. اولیاءاللََّه در تاریخ رویان (ص ۲۸) پس از ذکر قیام گاوباره و تسلیم آذرولاش نویسد: چون مدتی گاوباره باز در طبرستان حاکم بود و آذرولاش او را متابع و مطاوع... تمامت نعمت و اموال همه به گاوباره بماند، دارالملک او گیلان بود. مدت پانزده سال در طبرستان والی بود و حکم میراند. در سنهٔ خمس و ثلثین از تاریخی که عجم بنا نهاده بودند و آن را یزدجردی می گویند از دنیا رحلت کرد. و مرعشی در تاریخ طبرستان و رویان و مازندران (ص ۳۰) گوید: گاوباره در ممالک گیل و دیلم و رویان حاکم گشت... و مدت پانزده سال در طبرستان حکومت کرد در سنهٔ خمسین از تاریخ عجم درگذشت. چون تاریخ عجم را معمولاً از سال جلوس یزدگرد سوم یعنی سال ۲۵ هـ . ق. گیرند. لذا بنا به نوشتهٔ اولیاءاللََّه و مرعشی هنگام درگذشت گاوباره سال ۷۵ هـ . ق. میشود. اما ابن اسفندیار در تاریخ طبرستان (ج ۱ ص ۱۵۴) پس از ذکر خروج گاوباره و اطلاع یافتن یزدگرد از هویت وی و ملزم نمودن آذرولاش به اطاعت گاوباره و سرانجام سقوط آذرولاش از اسب در حین گوی بازی و مرگ وی و حکمرانی گاوباره نویسد: این (یعنی کشته شدن آذرولاش) در سال ۳۵ از تاریخی است که عجم بنا نهاده بود، اما دارالملک گیلان بود، ۱۵ سال برآمد مدت استیلای او [ گاوباره ] به گیلان. با توجه به شرح فوق اگر ۱۵سال حکومت او را پس از قتل آذرولاش بدانیم درگذشت گاوباره سال (۵۰MMM۱۵+۳۵ عجم) یا ۷۵ هـ . ق. یعنی موافق نوشتهٔ اولیاءاللََّه و مرعشی خواهد بود. اما اگر پانزده سال حکومت وی را از تسلط بر گیلان به حساب آوریم چند سالی قبل از تاریخ فوق یعنی قبل از ۷۵ هـ . ق. میشود که البته سال دقیق آن را نمی توان محاسبه کرد. اما خواندمیر در حبیب السیر مدت سلطنت او را پانزده سال و درگذشت وی را سال چهلم هجری گوید. (حبیب السیر چ خیام ج ۲ ص ۴۰). یعنی سال ۱۵ از تاریخ عجم نه سال ۳۵ که اولیاءاللََّه و مرعشی و ابن اسفندریار بدان اشاره کرده اند. زامباور در معجم الانساب (ج ۲ ص ۲۸۴) تاریخ یزدگری را با تاریخ هجری قمری تطبیق کرده و جلوس گیل را در سال ۲۵ هـ . ق. دانسته است و اگر ۱۵ سال حکومت را به آن اضافه کنیم سال فوت وی ۴۰ هـ . ق. میشود و این با آنچه خواندمیر در حبیب السیر آورده است، مطابقت دارد.

واژه‌های مشابه

پیشنهاد شما

کاربر گرامی، می‌توانید پیشنهاد خود را در مورد این واژه ارسال نمایید.