معیدی
معنی
[ مُ عَ دی ی ] (اِخ) ضمرةبن ضمرة.
از بلغای عرب در زمان جاهلیت است.
گویند کوتاه قامت و زشت روی بود و مثل
معروف تسمع بالمعیدی خیر من أن تراه یا
تسمع بالمعیدی لا أن تراه در حق اوست و
اولین کسی که این جمله را بر زبان آورد
نعمان منذربن ماءالسماء است. ضمرة از قبیله
معد یا معیدبن عدنان بود و آب برکه های
نعمان را آلوده می کرد و نعمان نمی توانست بر
او دست یابد و از شجاعت وی در عجب بود.
سرانجام وی را امان داد و ضمرة به حضور
نعمان راه یافت اما به جهت قبح منظر و
حقارت جثه مورد استخفاف نعمان واقع
گردید و گفت تسمع بالمعیدی خیر من أن
تراه . ضمرة وی را جواب داد مردانگی
اشخاص را با پیمانه نمی سنجند بلکه «انما
المرء باصغریه قلبه و لسانه ان قاتل قاتل
بجنان و ان نطق نطق بلسان». (از ریحانة
الادب ج ۵ ص ۳۴۸). و رجوع به همین مأخذ
و فراید الادب المنجد و البیان و التبیین ج ۱
ص ۱۵۲ و ۲۰۱ و جمهرة الامثال و مجمع
الامثال و نیز رجوع به معیدی شود.