[ اَ نَ ] (ع ق، اِ) کجا. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (غیاث اللغات). (ترجمان القرآن جرجانی ترتیب عادل بن علی). یقال این زید؛ یعنی کجاست زید. و الی این؛ یعنی بکجا. و من این؛ یعنی از کجا. (ناظم الاطباء). بمعنی کجا و آن سؤال باشد از جا و مکان چنانکه: این مقرک؛ کجاست مسکن شما. و الی این؛ بکجا و بکدامی. و من این؛ از کجا. (آنندراج). ظرف است و مبنی برفتح و برای سؤال از مکان وقوع شی ء آید. مانند: این یوسف. و چون حرف من در اول آن درآید برای سؤال از مکان بروز شی ء است مانند: من این قدمت. و گاه معنی شرطی افاده کند و دو فعل را مجزوم سازد که گاه به صورت مجرد وگاه بکلمهٔ «ما» ملحق شود به ترتیب مانند: این تقف اقف و اینما تنم انم. (از اقرب الموارد).