[ اِ تِ ] (اِخ) رود بزرگیست که در ممالک خزر وارد شده و از مملکت روس و بلغار میگذرد. بعضی گفته اند اِتِل نام قصبه ای از بلاد خزر است و اسم نهر هم هست. (مراصد). و نهر اتل بصحراء قفجق اطلاق شده. (ابن بطوطه). و رجوع به آتل شود. در ذیل کلمهٔ «آتل» سابقاً گفته ایم که محتمل است ولگا یا اورال باشد و صحیح همان ولگاست : گه چو بگشاید جیحون سوی آموی شود گه چو بسته شود آتل بخزر می نرسد. خاقانی. رجوع به حبط ۲ ص ۲ و ۱۴۵ و ۱۵۰ شود. و صاحب قاموس الاعلام گوید: اتل به کسر تین نامی است که جغرافیادانان عرب به ولگا داده اند. نام قدیم وی به یونانی «را» باشد و اسم جدید او ولگاست و معلوم نیست که نام اتل از کجا آمده است و شاید نامی باشد که تاتارها و اقوام دیگر سواحل آن رود بدان داده اند. رجوع به ولگا در همین لغت نامه شود.