اسماعیلپاشا
معنی
[ اِ ] (اِخ) چرکس. یکی از
مشیران دورهٔ سلطان عبدالمجیدخان عثمانی.
وی به جسارت و شجاعت شهرت یافته اصلاً
بردهٔ طوپال عزت محمدپاشا بوده و ستم و
جور بسیار از وی دیده و چون کارد به
استخوان وی رسید فرار کرد و به اجاق
خمپاره چی ملتجی گردید و کسب علوم آغاز
کرد و سپس بقطع مراتب پرداخت. در محاربهٔ
نزیب، یوزباشی و بار دوم مین باشی گردید و
سپس با رتبهٔ فریقی (رتبهٔ دوم از درجات
اعلای نظامی) در ریاست ارکان حرب اردوی
چهارم به خدمت مشغول شد، آن گاه قائم مقام
والیگری موصل گردید و بعد سمت ریاست
ارکان حرب اردوی سوم یافت و در محاربهٔ
قره طاغ محافظ بغاز اوستروغ بود و ابراز
دلاوری و حسن خدمات کرد، در جنگ
روسیه فرمانده لشکر ودین شد و قلفات را
تسخیر کرد و در محاربهٔ چناته جسارت و
دلاوری بسیار از وی بظهور رسید و چند
زخم برداشت. بعداً برتبهٔ مشیری و فرماندهی
سلستره و آنگاه در موقع ظهور وقعهٔ قره طاغ
به فرماندهی بوسنه و هرسک نائل گشت و در
خلال همین احوال بمرض فالج گرفتار شد و
ویرا به استانبول آوردند ولی از این بیماری
رهایی نیافت و در ۱۲۷۷ هـ . ق. او و سلطان
عبدالمجیدخان هر دو در یک روز دنیای فانی
را وداع کردند. (قاموس الاعلام ترکی).