ابن جزله
معنی
[ اِ نُ جِ لَ ] (اِخ) ابوعلی
یحیی بن عیسی، یا ابوالحسن علی بن
عیسی بن جزلة الکاتب البغدادی. طبیبی
نصرانی که سپس مسلمانی گرفته. موطن او
بغداد، محلهٔ کرخ. و ظاهراً نام خویش را
پس از اسلام بگردانیده است. او بیماران فقیر
را برایگان معالجت میکرده و دوا و طعام از
خود میداده است. پس از قبول اسلام چندی
کاتب قاضی القضاة ابوعبداللََّه دامغانی و
سپس بخدمت دارالانشاء مقتدی خلیفه
پیوسته است. به سال ۴۶۶ هـ .ق . کتابی در رد
مسیحیان نوشته. و دو کتاب دیگر در طب
از او به دست آمده است، یکی موسوم به
تقویم الابدان فی تدبیر الانسان و دیگری
منهج البیان فیما یستعمله الانسان . در کتاب
اولی مانند کتب زیج اسامی بیماریها را
بجداول درآورده و در کتاب دوم عقاقیر و
نباتات طبی را بترتیب حروف ذکر
کرده است. کتاب منهج البیان او بلاتینیه
ترجمه و طبع شده است، لکلرک در ترجمهٔ
تاریخ اطبای عرب گوید کتاب الحکما تاریخ
فوت ابن جزله را در ۴۷۳ شمرده و ابوالفرج
بمتابعت او همان تاریخ را نقل کرده است
ولیکن تاریخ ۴۹۳ که حاجی خلیفه گفته
رجحان دارد چه ابن جزله بسیاری از کتب
خود را به نام مقتدی نوشته و مقتدی در
۴۶۸ بخلافت رسیده است (؟).