[ سِ ] (اِخ) اَتْسِز. نام سومین فرمانروای سلسلهٔ خوارزم شاهی است که از حدود ۴۷۰ تا حدود ۶۲۸ هـ . ق. امارت داشته اند. آتسز پسر محمدبن انوشتکین و نخستین کسی است که در فرمانروایی خوارزم علم ...
لغتنامه دهخدا
[ تَ زَ دَ ] (مص مرکب) آتش اندرزدن. سوزانیدن : بفرمود تا آتش اندرزدند همه شهر توران بهم برزدند.فردوسی. - آتش زدن در مالی؛ بگزاف صرف کردن آن، و یا فروختن آن بثمن بخس. - آتش زدن کسی را؛ ...
[ تَ شِ ] (ترکیب وصفی، اِ مرکب) رجوع به آتش پارسی شود.
[ تَ کَ / کِ دَ ] (مص مرکب) به آتش کشیدن. آتش کشیدن جائی را؛ سخت ببیدادی ویران کردن آن.
[ تَ اَ زَ / زِ ] (اِ مرکب) قسمی از آتشبازی. تیر هوایی. فشفشه.
[ تَ اَ زَ / زِ ] (اِ مرکب) رجوع به آتش افروزنه شود.
[ تَ اَ ] (اِ مرکب) فروزینه. ذکوة. ذکیه. (حبیش تفلیسی). || رکو و پنبه و قاو که از چخماق آتش بدان افتد. || (نف مرکب) مجازاً، گویندهٔ سخنان تند و خشمناک : آن دل شده زآن فسانه شد تیز بگشا ...
[ تَ رَ / رِ ] (اِ مرکب) چخماق. (فرهنگ نعمةاللََّه).
[ تَ بَ ] (اِ مرکب) چخماق. آتش زنه : شد آنچنان برطوبت هوا که آتش برگ ز سنگ قطره برون آورد بجای شرار. حسین ثنائی.
[ تَ بَ ] (نف مرکب) افسون که بدان آتش فرونشیند: نسخه ای کز خط تست اندر دل سوزان من سحر آتش بند یا تعویذ تب میخوانمش. امیرخسرو دهلوی.
[ تَ ] (نف مرکب) آتش تاب.
[ تَ خوا / خا ] (نف مرکب) آنکه از خانهٔ همسایه و مانند آن قبس و جذوه ای طلبد گیراندن هیمه یا ذغال و یا چراغ خویش را. قابس : ای گشته دلم بی تو چو آتشگاهی وز هر رگ جان من به آتش راهی چون م ...